Πώς να τα βγάλεις πέρα τους πρώτους 12 μήνες της νέας σου επιχείρησης
Λένε ότι αν δεν ρισκάρεις δεν θα μάθεις ποτέ τι θα μπορούσε να είχε γίνει.
Του Ερρίκου Αρώνες
Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του The People’s Trust
και Διευθύνων Σύμβουλος της Hellenic Properties, εταιρίας επενδύσεων ακίνητης περιουσίας.
Καθώς οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις υπερβαίνουν το 95% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και αποτελούν περίπου το 85% της αγοράς εργασίας, η ανάπτυξή τους θα επιφέρει άμεσο θετικό αποτέλεσμα στην οικονομία και στη ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών.
Από το ξεκίνημα του The People's Trust, μία από τις βασικές στρατηγικές μας προτεραιότητες ήταν να βοηθήσουμε τους ωφελούμενούς μας να έχουν τον μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο, για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό θα επέτρεπε με την πάροδο του χρόνου σε κάθε μία από τις μικρές επιχειρήσεις που υποστηρίζουμε να είναι και να παραμένει βιώσιμη. Με άλλα λόγια, για να αυξήσουμε το όφελος που προσφέρει η οικονομική αρωγή μας, θα πρέπει να βοηθήσουμε τους ωφελούμενούς μας όχι μόνο να αξιοποιήσουν της δυνατότητές τους, αλλά και να τις υπερβούν.
Αυτό είναι ανάπτυξη. Για να επεκταθεί μια επιχείρηση χρειάζεται να δημιουργήσουμε τις σωστές συνθήκες για την ανάπτυξή της. Να οργανώσουμε τη βασική υποδομή και τη λειτουργία της με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκτήσει μια στέρεα βάση που θα οδηγεί σε μέγιστη παραγωγικότητα. Να καλλιεργήσουμε τη δυνατότητα αύξησης των πωλήσεων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον κίνδυνο μη απόδοσης.
Μετά από έναν χρόνο λειτουργίας και έχοντας υποστηρίξει 100 και πλέον ωφελούμενους, μάθαμε αρκετά για το πώς οι επιχειρηματίες μπορούν να κάνουν το επόμενο βήμα.
Μάθημα πρώτο: η επέκταση δεν είναι αυτοσκοπός. Η απόφαση ενός επιχειρηματία προς αυτή την κατεύθυνση οφείλει να λαμβάνεται μόνο κάτω από ορισμένες συνθήκες. Δεν είναι εύκολη επιλογή και σίγουρα δεν πρόκειται για μια διαδικασία που ταιριάζει σε όλους. Πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προϊόντος, της αγοράς και του ίδιου του επιχειρηματία, όπως επίσης και οι οικονομικές δυνατότητες, τα οφέλη και οι περιορισμοί μιας πλήρους αναπτυγμένης επιχείρησης
Η ακόλουθη σκέψη αποτελεί περισσότερο συμβουλή παρά «μάθημα», χωρίς αυτό να μειώνει τη σημασία της. Πολλοί ιδιοκτήτες νέων επιχειρήσεων περιμένουν να «πάνε καλά» οι δουλειές ώστε να επενδύσουν στην ανάπτυξή της. Αν και αυτός ο συνδυασμός ελεγχόμενης έναρξης και οργανικής ανάπτυξης έχει τα πλεονεκτήματά του, είναι σπάνιο να επιτευχθεί. Στη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, είναι πολύ πιο λογικό να ρισκάρει κανείς δημιουργώντας κάποιο χρέος ή να παραιτηθεί από ένα τμήμα της επιχείρησής του με την αύξηση των ιδίων κεφαλαίων τρίτων, ώστε να επενδύσει στην υποδομή που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξή της. Η ανανέωση του εξοπλισμού, η πρόσληψη περισσότερων και ικανότερων ανθρώπων, η προώθηση του προϊόντος σας προτού χρειαστεί να πουλήσετε για να παραμείνετε ενεργοί – όλα αποτελούν ιδανικά παραδείγματα αποφυγής της λογικής «περιμένω μέχρι να έρθει η κατάλληλη στιγμή».
Παλιότερα επικρατούσε η θεωρία ότι αποτελεί πλεονέκτημα για μια επιχείρηση το να εξακολουθεί να υπάρχει 100 χρόνια μετά την ίδρυσή της. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι οι κυρίαρχες, για έναν πολύ σημαντικό λόγο: εισέρχονται σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς. Αν έχετε κάποια παλιού τύπου επιχείρηση, είναι πιθανό μερικοί πιτσιρικάδες που δουλεύουν από το γκαράζ του σπιτιού τους να ετοιμάζονται να επικρατήσουν στον τομέα σας. Όταν δεν προχωράμε μπροστά, πάμε πίσω. Η αλήθεια είναι ότι ίσως οι συνθήκες σήμερα δεν είναι οι ιδανικές για να παίρνουμε ρίσκα και να καινοτομούμε, να προωθούμε καινούργια προϊόντα και υπηρεσίες, να επενδύουμε σε νέες τεχνολογίες που δεν έχουν ακόμα δοκιμαστεί -αλλά ταυτόχρονα είναι πιο οικονομικό και πιο εύκολο από ποτέ να τολμήσει κανείς να κάνει όλα αυτά. Εάν πιστεύεις ότι οι αλλαγές στην τεχνολογία δε σε επηρεάζουν ή ότι έχεις ακόμα χρόνο μέχρι να συμβεί αυτό, είναι πολύ πιθανό ότι αποφεύγεις να σκεφτείς και να καταλάβεις τι θα γίνει στο μέλλον και ποια θα μπορούσε να είναι η θέση της επιχείρησής σου σε αυτό.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μικρές επιχειρήσεις είναι το να μπορέσουν να προσλάβουν ταλαντούχα άτομα ή να εκμεταλλευτούν καλύτερα εκείνα που διαθέτουν ήδη. Αυτό έχει να κάνει με την προσωπικότητα του ιδρυτή-ιδιοκτήτη, με το κατά πόσο είναι συγκεντρωτικός και θέλει να έχει τον έλεγχο, καθώς και με το αν έχει την οικονομική δυνατότητα να απασχολήσει αξιόλογα στελέχη και να τους παράσχει συμβουλές και εκπαίδευση. Σε έναν κόσμο συνδεδεμένο περισσότερο από ποτέ και σε ένα οικοσύστημα που αναπτύσσεται βασισμένο στην εξειδίκευση, άτομα με κάθε είδους υπόβαθρο προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις όποιες ανεπάρκειες, να θωρακίσουν ανάγκες και να προσφέρουν στο κοινό τους προϊόντα που δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή τους. Με τις καινοτόμες επιχειρήσεις να προσελκύουν ολοένα και περισσότερα κεφάλαια, όλο και περισσότεροι ταλαντούχοι άνθρωποι είναι -και θα είναι- πρόθυμοι και διαθέσιμοι να συμμετάσχουν σε νέες συναρπαστικές απόπειρες. Από έναν ταιριαστό συνέταιρο έως ένα καλό τμήμα εξυπηρέτησης πελατών, το να βρει κανείς τα κατάλληλα άτομα για να δημιουργήσει μια γερή ομάδα, είτε ως μόνιμους είτε ως εξωτερικούς συνεργάτες, αποτελεί ίσως τον πιο σημαντικό παράγοντα για την επιτυχημένη ανάπτυξη της επιχείρησής σας.
Είναι αλήθεια είναι ότι η σταθερή επέκταση των επιχειρήσεων είναι δύσκολη. Σε ένα επιχειρηματικό σχέδιο υπάρχουν πολλά μεταβαλλόμενα στοιχεία, τα περισσότερα από τα οποία δεν μπορούν να ελεγχθούν από τις επιχειρήσεις. Φτιάξτε ένα καλό πλάνο στο μέτρο του δυνατού, δηλαδή προσπαθήστε να το κάνετε όσο πιο αναλυτικό και λεπτομερές μπορείτε και διατρέξτε πολλές διαφορετικές εκδοχές ώστε να κατανοήσετε πόσο ευάλωτο θα είναι εάν τα πράγματα ανατραπούν και βγείτε εκτός προγράμματος. Μόλις κρίνετε ότι το ολοκληρώσατε, συζητήστε το με όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, κατά προτίμηση με διαφορετικές γνώσεις, από χώρες, με διαφορετικούς τομείς και εξειδίκευση, και δείτε τι σκέφτονται για το σχέδιό σας. Κάθε συζήτηση θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε όλο και περισσότερο την επιχείρησή σας και το σχέδιό σας, γεγονός ανεκτίμητο. Μην προσπαθήσετε να επανεφεύρετε τον τροχό κατά την εκτέλεση. Όλα έχουν ξαναγίνει και όλες οι επιχειρήσεις λειτουργούν λίγο-πολύ με τον ίδιο τρόπο. Γι' αυτό μάθετε από τα λάθη των άλλων και παραμείνετε να είστε ανοιχτοί σε αυτά που έχουν να πουν, ειδικά αν επιθυμούν καλόπιστα την επιτυχία σας. Όποια κι αν είναι η έκβαση, είναι σημαντικό να έχετε μια έξοδο κινδύνου. Εάν το καλύτερο σχέδιό σας λέει ότι πρέπει να πουλήσετε 1.000 προϊόντα, υπολογίστε 750. Εάν το κόστος σας λέει ότι θα είναι 100.000 €, προϋπολογίστε 150.000 €. Τα πράγματα δεν εξελίσσονται ποτέ όπως έχουν προγραμματιστεί και μολονότι μπορεί η εξέλιξη να είναι πιο θετική, είναι προτιμότερο να είναι κανείς προετοιμασμένος.
Υπολογίστε ότι και εσείς και η ομάδα σας θα πρέπει να είστε έτοιμοι να εργαστείτε πολύ και σκληρά. Τα μέλη της ομάδας θα πρέπει να είναι προσηλωμένα στους στόχους της επιχείρησης και θα πρέπει να ενημερώσουν την οικογένειά τους, καθιστώντας σαφές ότι η επιχείρηση βρίσκεται σε μια περίοδο ανάπτυξης και θα αντιμετωπίσει μη προβλέψιμες προκλήσεις. Απαλλαγείτε από κοινωνικές υποχρεώσεις, ενημερώστε τους φίλους σας. Αυτό όχι μόνο θα σας προσφέρει ηρεμία, αλλά θα κάνει πιο γνωστά στους άλλους τα σχέδιά σας, κι έτσι είναι πιθανό να σκεφτούν τρόπους να σας βοηθήσουν στο δρόμο σας προς την κορυφή. Στριμώξτε στο πρόγραμμά σας κάποιου είδους άσκηση τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα ώστε να διατηρήσετε την ευεξία σας, καθώς και ένα πεντάλεπτο διαλογισμού ημερησίως για να διατηρήσετε τη λογική σας. Αν έχετε παιδιά, σχεδιάστε ένα μικρό καθημερινό τελετουργικό μαζί τους και βάλτε τα δυνατά σας να παραμείνετε συνεπείς σε αυτό. Προετοιμαστείτε πνευματικά για μερικές ζόρικες μέρες (και νύχτες) - και οτιδήποτε κι αν προκύψει μην κοιτάξετε πίσω. Μπορεί το σχέδιο να αλλάξει στην πορεία, αλλά ο στόχος δεν αλλάζει ποτέ.
Αυτή είναι ίσως η καλύτερη συμβουλή που αφορά στην ανάπτυξη μιας επιχείρησης. Η κύρια διαφορά ανάμεσα σε μια μικρή επιχείρηση και μια επιχείρηση που μεγαλώνει, είναι ότι ο ιδρυτής πρέπει να αρχίσει να την βλέπει ως κάτι σπουδαιότερο από τον εαυτό του. Αν το κάνει, η επιχείρηση θα γίνει ακριβώς αυτό.
Καλή τύχη!